Preventie
Leefstijlverandering vraagt om gedragsverandering
De waarde van preventie en leefstijl binnen de behandeling van chronische ziekten en met name cardiovasculaire aandoeningen staat buiten kijf. Dit is goed terug te zien in richtlijnen, waarin leefstijl bijna altijd een klasse IA aanbeveling is. Echter de implementatie van leefstijl en preventie in de praktijk laat vaak nog te wensen over. Er zijn vele redenen waarop dit misgaat. Een klein stukje van deze puzzel is te vinden in de manier waarop wij zorgverleners communiceren met onze patiënten. Leefstijlveranderingen vragen om gedragsverandering. En dat vraagt om een andere aanpak dan we tot nog toe gewend zijn. Op deze vervolgpagina vind je meer informatie en tools over hoe je leefstijl op een realistische manier bespreekbaar kunt maken in de spreekkamer.
Tamara Aipassa
Cardioloog
Video: Drie tips om leefstijl beter bespreekbaar te maken
Tools voor gesprekstechnieken en gedragsverandering
Het doel van het leefstijlgesprek is om de patiënt zelf de regie te geven. Als zorgprofessional signaleer je, begeleid je en motiveer je de patiënt tot bewustwording en verandering. Zowel in als buiten de spreekkamer kunnen meerdere tools gebruikt worden, zoals het spinnenweb en het leefstijlroer.
Het spinnenweb
Het spinnenweb functioneert als uitkomstmaat om het leefstijlgesprek aan te gaan. Het accent ligt niet op ziekte maar op mensen zelf, op hun veerkracht en op wat hun leven betekenisvol maakt. Het spinnenweb wordt over het algemeen vooraf ingevuld door de patiënt en is in meerdere versies beschikbaar.
Het invullen van het spinnenweb geeft duidelijkheid over de intrinsieke motivatie van de patiënt om zijn/haar leefstijl te verbeteren. Het spinnenweb helpt vaststellen wat voor de patiënt belangrijk is en wat de patiënt zou willen veranderen. Samen met de patiënt bedenk je wie of wat kan helpen om de situatie te verbeteren.
- “Motiveren kun je leren” Pauline Dekker en Wanda de kanter
- Kleine Gewoontes BJ Fogg
- Handboek leefstijlgeneeskunde Maaike de Vries, Tamara de Weijer
- De podcast psycholoog: “ eetpatronen veranderen”
- Podcast Medisch Contact “de geneeskunde zit veel te vol met allerlei drogisterijen” met Andrea Evers over placebowerking van woorden
- “Motivational interviewing & beyond” Joel Porter and Steve Rollnick
- Minicollege motiverende gespreksvoering van Wanda de Kanter en Pauline Dekker.
- Podcast: “duw jezelf naar een gezonde leefstijl - met david bodegom” Gezond gesprek
- Podcast: “Tiny Habits with BJ Fogg” The innovation show
- Podcast: “Alles over gecombineerde leefstijl interventie met leefstijlcoaches Ester Janssen en Nicole Philippens” Gezond Gesprek
- Podcast: “Hoe kom je van je verslaving af? Gesprek met verslavingsarts Robert van de Graaf” Gezond gesprek
Stoppen met roken
“Roken: bespreek het, zeker in de spreekkamer”
Maurits van der Veen
Cardioloog
Roken is voor hart- en vaatziekten een belangrijke risicofactor. Toch blijkt dat zorgverleners ‘stoppen met roken’ (SMR) relatief weinig ter sprake brengen. Opmerkelijk als je je realiseert hoe groot de gezondheidswinst door stoppen met roken kan zijn.
Op de pagina pagina Stoppen met roken vind je achtergrondinformatie en wat je kan doen om deze belangrijke risicofactor te bespreken en gericht advies en hulp te bieden vanuit de spreekkamer.
Lees verder op de pagina Stoppen met roken
Gezond eten
“Heb hart voor je lijf; verandering van spijs doet leven!”
Annemieke Jansen
Cardioloog
Het belang van preventieve geneeskunde mag niet worden onderschat. Door te letten op onze voeding en gezonde keuzes te maken kunnen ernstige aandoeningen worden uitgesteld en zelfs voorkomen. Dit geldt niet alleen voor hart- en vaatziekten, maar ook bijvoorbeeld voor suikerziekte, nierziekten en zelfs voor dementie en kanker. Vooral plantaardige voeding is aan te raden. De broodnodige veranderingen zijn niet moeilijk door te voeren. Op de pagina ‘Gezond eten’ vind je informatie om patiënten te helpen met vragen zoals: ‘Hoe kan ik mijn leef- en eetpatroon verbeteren?’
Lees verder op de pagina Gezond eten
Meer bewegen
“Bewegen is goed,
meer bewegen is beter”
Tamara Aipassa
Cardioloog
Weinig leefstijlpijlers waar zo weinig discussie over is als bewegen: bewegen is goed, meer bewegen is beter. Voldoende bewegen verlaagt morbiditeit en mortaliteit, bij alle leeftijdsgroepen, alle patiëntengroepen en bij beide sekses. Bewegen kan op verschillende manier bekeken worden: de duur, kwaliteit, intensiteit en frequentie.
Lees verder op de pagina Meer bewegen