Preventie

Stoppen met roken

Roken is voor hart- en vaatziekten een belangrijke risicofactor. Toch blijkt dat zorgverleners ‘stoppen met roken’ (SMR) relatief weinig ter sprake brengen. Opmerkelijk als je je realiseert hoe groot de gezondheidswinst door stoppen met roken kan zijn. Na een myocardinfarct bijvoorbeeld is er een risicoreductie van ongeveer 30 procent op cardiovasculaire mortaliteit na twee jaar en dat effect wordt groter naarmate de patiënt langer is gestopt.
Op deze pagina vind je achtergrondinformatie m.b.t. Stoppen Met Roken en wat je kan doen om deze belangrijke risicofactor te bespreken en gericht advies en hulp te bieden vanuit de spreekkamer.

Maurits van der Veen
Cardioloog

Het advies om te stoppen met roken moet standaard plaats krijgen in de praktijk van de cardioloog. De ‘Very Brief Advice’-methode (vraag ­- vertel ­- verwijs) is een simpele, effectieve en snelle manier om stoppen met roken bespreekbaar te maken.

Lees meer over Het stopppen met roken advies

Bespreken van roken

Het 'Very Brief Advice' en het uitgebreide stopadvies

Het stoppen-met-rokenadvies. Hoe geef ik dat?
Stoppen met roken is het beste wat rokers kunnen doen voor hun gezondheid én die van hun omgeving. Vaak weten ze dat wel, maar weten ze niet goed hoe ze dit kunnen doen of lukt het ze niet om te stoppen. Daar hebben ze uw hulp als zorgprofessional bij nodig. Praat daarom over roken en stoppen met roken (SMR).
Lees meer over Het stopppen met roken advies. Hoe geef ik dat?

In deze korte e-learning gaat men in op het ‘Very Brief Advise’ waarmee op een gemakkelijke, korte manier roken en SMR op een niet confronterende manier bespreekbaar wordt. Ook wordt het stopadvies besproken, waarmee u een verdergaand advies geeft en ingaat op de gevolgen van roken en de manier hoe men kan gaan stoppen.

Verwijzen naar Stoppen Met Roken Zorg (SMR)


Beide methodes moeten leiden tot een verwijzing naar SMR zorg. Dit kan vaak de huisarts of de POH zijn, maar ook een SMR coach al dan niet aangesloten bij een daarvoor gespecialiseerd bedrijf. Voor verwijsmogelijkheden kijk op ikstopnu.nl


Of zorg dat u het regionale (en online) aanbod in SMR zorg kent of hiervoor een advies kan vragen aan een professional in uw instituut of daarbuiten, zoals een SMR consulent.
Voor informatie over een dergelijke SMR consulent kijk op Medclass.nl: 
Het pad naar stoppen met roken vanuit de zorgsector

Meer informatie over Stoppen Met Roken Zorg

Er is veel informatie voor handen om in uw praktijk of instituut aan de slag te gaan met Stoppen met Roken (SMR).

De campagne ‘Puur voor professionals’ biedt inspirerende video’s en tips om in uw praktijk het verschil te gaan maken en daadwerkelijk aan de slag te gaan met deze belangrijke riscofactor

Op de website van de rookvrije zorg kunt u werkelijk alles vinden over het rookvrij maken van uw instituut als ook alle achtergrondinformatie over SMRzorg en SMR therapie.

Vaping / E sigaret

Zo’n 15 jaar geleden kwam de e-sigaret op de markt. Initieel voor gebruik als ondersteuning bij het stoppen met roken, hoewel bijna driekwart aangaf daarnaast ook (nog) tabakssigaretten te roken. Al in 2017 gaf ruim een kwart van de scholieren tussen de 12 en 16 jaar aan ooit wel eens “gedampt” te hebben. Voor deze laatste groep komen er steeds meer aanwijzingen dat de e-sigaret een opstapproduct is naar tabakssigaretten: jongeren vinden vooral de vele smaakjes- zoals bijvoorbeeld mojito en kaneel- aantrekkelijk. Daarnaast is het product makkelijk online) verkrijgbaar en relatief goedkoop. Recent zijn er verontrustende signalen gekomen dat het aantal jongeren dat ‘dampt’ snel toeneemt.

Belangrijkste conclusie van het literatuuronderzoek naar ‘vaping’ en de e-sigaret is dat een definitieve uitspraak over schadelijkheid van de e-sigaret pas over tientallen jaren mogelijk is. Duidelijk is inmiddels wel dat het product schadelijker is dan aanvankelijk werd aangenomen. Een e-sigaret mist veel van de giftige verbrandingsproducten van tabak, maar in de damp komen wel schadelijke stoffen vrij, zoals nicotine en propyleenglycol, en (sporen van) giftige en carcinogene stoffen- wat nadelige gevolgen kan hebben voor de gezondheid.


Omdat oa. hart- en vaatziekten vaak decennia nodig hebben om zich te ontwikkelen, is het ook pas over lange tijd mogelijk om de werkelijke lange termijn effecten van de e-sigaret op de gezondheid vast te stellen. Uitgaande van het voorzorgsprincipe is het advies in de factsheet dan ook dat de Nederlandse volksgezondheid het meest gebaat is bij ontmoediging van het gebruik van e-sigaretten en het beperken van het gebruik tot de groep rokers die het echt niet lukt om te stoppen met roken met de bewezen effectieve hulpmiddelen als coaching, eventueel aangevuld met nicotinevervangers of andere medicatie.


2021 ESC Guidelines on cardiovascular disease prevention in clinical practice 
In de recent verschenen ESC richtlijn is er uiteraard ook een paragraaf opgenomen over roken. Opvallend is overigens dat in alle algemene adviezen m.b.t. riscofactoren en lifestyle in de richtlijn het eerste advies is om het advies te geven te stoppen met roken. Aan u om hier actief aan bij te dragen.

Hiernaast wordt de betreffende paragraaf en de tabel met aanbevelingen weergegeven.
Voor exacte referenties verwijzen we naar de informatie op de ESC website.

Stoppen met roken in het nieuws

Wetenschappelijke verenigingen en Trimbos lanceren film over stoppen met roken
De Nederlandse Internisten Vereniging (NIV), het Trimbos-instituut, de Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose (NVALT) en de Nederlandse Vereniging voor Cardiologie (NVVC) hebben samen de korte film 'Het Geheim van Dr. Smit' opgenomen.
FMS interview met Maurits van der Veen
‘Iedere arts is verantwoordelijk voor stoppen-met-roken-zorg’
Stoppen met roken is voor iedere patiënt relevant en daarom zou iedere medisch specialist zich hier verantwoordelijk voor moeten voelen, zo pleit cardioloog Maurits van der Veen. Een goed gesprek met een patiënt hierover hoeft volgens hem niet meer dan een halve minuut te duren. Daarnaast is het belangrijk dat artsen goed gefaciliteerd worden. ‘Een arts moet iemand met één druk op de knop kunnen doorverwijzen naar stoppen-met-roken-zorg.’
Lees het interview op de FMS site

Maak de zorg rookvrij

Samen met 26 andere zorgorganisaties tekende de NVVC woensdag 18 november 2020 de intentieverklaring ‘Maak de zorg rookvrij’.

Hiermee komt de ambitie uit het Nationaal Preventieakkoord weer een stap dichterbij: in 2030 een rookvrije zorg in Nederland.
rookvrijezorg.com

Stoppen met roken websites

Sinds begin 2020 bestaat het netwerk Nederland Rookvrij: een open netwerk waar deelnemers vanuit coalities zich inzetten voor tabaksontmoediging. Het netwerk organiseert bijeenkomsten om deelnemers te inspireren, mobiliseren, maar ook om kennis en ervaring uit te wisselen. Allemaal hebben we dezelfde missie; een rookvrije samenleving. De invulling van de missie doet iedere deelnemer op zijn manier en met een eigen focus (van participatie tot confrontatie, binnen de regels van de wet).
nederlandrookvrij.nl

Stoptober

Steun vanuit de omgeving en vanuit zorgverleners, zoals artsen, is vaak cruciaal bij het overwinnen van een rookverslaving.
stoptober.nl

Leefstijlverandering

“Leefstijlverandering vraagt om gedragsverandering”
Tamara Aipassa
Cardioloog 

De waarde van preventie en leefstijl binnen de behandeling van chronische ziekten en met name cardiovasculaire aandoeningen staat buiten kijf. Echter de implementatie van leefstijl en preventie in de praktijk laat vaak nog te wensen over. Leefstijlveranderingen vragen om gedragsverandering. En dat vraagt om een andere aanpak dan we tot nog toe gewend zijn.
Lees verder op de pagina Leefstijlverandering

Gezond eten

“Heb hart voor je lijf; verandering van spijs doet leven!”
Annemieke Jansen
Cardioloog

Het belang van preventieve geneeskunde mag niet worden onderschat. Door te letten op onze voeding en gezonde keuzes te maken kunnen ernstige aandoeningen worden uitgesteld en zelfs voorkomen. Dit geldt niet alleen voor hart- en vaatziekten, maar ook bijvoorbeeld voor suikerziekte, nierziekten en zelfs voor dementie en kanker. Vooral plantaardige voeding is aan te raden. De broodnodige veranderingen zijn niet moeilijk door te voeren. Op de pagina ‘Gezond eten’ vind je informatie om patiënten te helpen met vragen zoals: ‘Hoe kan ik mijn leef- en eetpatroon verbeteren?’
Lees verder op de pagina Gezond eten

Meer bewegen

“Bewegen is goed,
meer bewegen is beter”
Tamara Aipassa
Cardioloog

Weinig leefstijlpijlers waar zo weinig discussie over is als bewegen: bewegen is goed, meer bewegen is beter. Voldoende bewegen verlaagt morbiditeit en mortaliteit, bij alle leeftijdsgroepen,  alle patiëntengroepen en bij beide sexes. Bewegen kan op verschillende manier bekeken worden: de duur, kwaliteit, intensiteit en frequentie.
Lees verder op de pagina Meer bewegen